Etiket arşivi: Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Olumsuz Davranışların Durdurulması

Yayın tarihi
1
  • Sınıfta öğrenciler olarak sınıf düzenini bozan ve öğretimi kesintiye uğratan davranışlarda bulunabilir. Öğretmen bu davranışları ortaya çıkar ve ders yapılamaz hala gelir.
  • Öğretmenler için bir sorundur. Etkili bir öğretmen sınıfta neler olduğunu gözlemler ve ne zaman müdahale edeceğini bilir.
  • sınıfta meydana gelen bazı eylemler öğrencilere zarar verebilir. Bu durumda öğretmen derhal müdahale etmelidir. Öğrencilerin birbiriyle kavga etmesi… ancak bazı eylemler bu kadar ciddi olmasa da öğrenciler öğretmenden olaya müdahale etmesini bekleyebilir.
  • bazı öğrencilerin karıştığı eylemler diğerlerine göre daha az zarar verir. Lider niteliği taşıyan ve sürekli olumsuz davranışlarda bulunan öğrencilerin arkadaşlarını etkileyerek sorunun yayılmasına neden olacağından bu öğrencilere anında müdahale edilmelidir.
  • sınıfta değişik etkinlikler yapılır. Bu etkinlikler sırasında öğrencilerden beklenen davranışlar farklıdır.
  • öğretmenin müdahale etmesi gereken davranışa karar vermesini belirleyen bir diğer etmen de öğretmenin o anda yaptığı iştir.
  • Olumsuz davranışları tanımak her zaman kolay değildir.
  • Sınıfta meydana gelen zamanında durdurmak gösterilecek pek davranış, zamanında müdahale ile sınıf durdurulabilir. olumsuz bir davranışı çok önemlidir. Sınıfta çok olumsuz yapılacak küçük bir düzeni bozulmadan
    sınıfta olumsuz davranış bir veya bir kişi tarafından başlatılır. Öğretmen olayı başladığı anda yakalarsa sorunun kaynağını kolayca bularak doğru kişiye müdahale edebilir.
    öğretmen olumsuz davranışı gösteren öğrenciye zamanında müdahale etmezse diğer öğrencilerde bu vb. tepkide bulunur.
    öğretmen birkaç kişi arasında meydana gelen bir olumsuz olayı, bir bakış ya da yanlarına giderek yapacağı bir küçük uyarı ile çözebilecekken, davranış yayılır ve izleyicisi fazla olursa hem olay hem de öğretmenin göstereceği tepki büyür.
  • Öğrenci davranışlarına çok erken müdahale de bazen sorun yaratabilir. Sınıfta her ayağa kalkan, her yanındaki ile konuşan öğrenciye müdahale eden öğretmen sınıfta terör havası estirir ve dikkatlerin daha fazla dağılmasına neden olur.
  • Öğretmenin öğrencilere göstereceği tepkiler üç grupta toplanabilir; 1. Sözel olmayan tepkiler 2. Sözel tepkiler 3. Durumun değiştirilmesi
  • Olumsuz öğrenci davranışı sınıftaki diğer öğrencilere yayılmamış ve diğer öğrenciler tarafından fark edilmemişse bulunulması gerekir.
    olumsuz bir davranışı anında durdurmanın ilk yolu öğrenci ile göz teması kurmaktır.
  • Öğretmenin kendisini gördüğünü anlayan öğrenci olumsuz davranışlardan vaz geçme eğilimi gösterir.
  • davranışçı yaklaşıma göre bireyin bir davranışının sonucu nötr ise o davranış giderek söner. Bu ilkeye göre öğretmen sınıftaki küçük olumsuz davranışları görmemezlikten gelerek sönmesini sağlayabilir. Bu tepki genellikle öğretmenin ve diğer öğrencilerin dikkatini çekmek amacıyla yapılan olumsuz davranışların sönmesine yardımcı olur.
    olumsuz davranışı gösteren öğrenci ile öğretmenin yaptığı etkinliği değiştirmeden, doğal bir biçimimde öğrenciye doğru yürümesi yakınında durarak derse devam etmesi de uyarıcı görevi görür.
  • öğretmenin öğrenciye yaklaşması da olumsuz davranışı durdurmadığı zaman, öğrenciyi dokunarak uyarabilir. Ancak bu temas hafif olmalıdır.
    bazı öğrencilerle yazılı iletişim kurmak sözel iletişim kurmaktan daha kolaydır. Yazılı ileti çocuğun yaptığı davranış üzerinde düşünmesini ve kendi kendine sorunu fark etmesine sağlar.
  • Olumsuz davranışların durdurulmasında sözel tepkide bulunmak gerekir. Sözel tepkiler çok çeşitli olabilir. Öğretmen bunlar arasında kendine, duruma ve öğrenciye uygun tepkiyi seçebilir.
  • Özellikle küçük sınıflarda öğrenciler bazı davranışları doğru davranışı bilmedikleri için gösterirler. Böyle durumlarda olumsuz davranışı gösteren öğrenciyi uyarmak yerine , öğrencinin model alarak doğru davranışı öğrenmesi sağlanabilir.
    ders dışı etkinliklerle ilgilenen ya da hayal kuran öğrencilere gösterilebilecek en uygun tepkilerden biri soru sormadır. Öğretmen dersle ilgilenmediğini fark ettiği öğrencinin yanına giderek ya da adını söyleyerek işlenen konu ile ilgili soru sorduğu zaman öğrenci dersle ilgilenmek zorunda kalır.
  • öğretim yılı başında sınıf kuralları belirlenmiş ve öğrencilere öğretilmişse kural bozucu davranışlar karşısında kurallar hatırlatılabilir.
  • etkili iletişim bölümünde ele alındığı gibi bazı durumlarda ben iletisi kullanmak iletişimi kolaylaştırır. olumsuz davranış gösteren öğrenciye, doğru davranış ve bunun olumlu sonucu hatırlatılır.
  • Bazı olumsuz davranışlar sınıf ortamından ya da ortamdaki bir objeden kaynaklanabilir. Bu tür davranışları değiştirmek için davranışa neden olan durumu değiştirmek gerekir.

öğrenciler sıkıldıkları zaman dersle ilgili olmayan objelerle uğraşmaya başlarlar. . Bu tür davranışlarda en etkili yol davranışa neden olan objeyi öğrenciden almak ya da öğrencinin çantasına koymasını sağlamaktır.
sınıfta bazı öğrencilerin yan yana oturması sınıf dinamiğinin bozulmasına ve sınıfta olumsuz davranışların artmasına neden olur.
sınıftaki etkinlikler bazı öğrencileri duygusallaştırabilir, gülme krizine sokabilir, yorabilir ve öğrencinin ortamı bozucu davranışlarda bulunmasına ve iş dışı etkinliklere yönelmesine sebep olabilir. Ersan bir su iç gel, zehra elini yüzünü yıka gel. Öğrenci kendini ders dinlemeye hazır hissettiğinde sınıfa döner.
sınıfta öğrencilerin büyük çoğunluğunun ilgileri dağılmış ve sıkılma belirtileri gösteriyorlarsa öğretmenin kullandığı yöntemi değiştirmesi ya da derse küçük bir ara vererek öğrencilerin kendilerini toparlamalarına yardımcı olması gerekir.
Sınıfta ortaya çıkan olumsuz davranışları durdurmak amacıyla yapılması gereken ilk tepkiler sözel olamayan, sözel olan ve durumu değiştirme tepkileridir. Ancak olumsuz davranışlar devam ediyorsa öğretmenin ceza vermesi düşünülebilir.
1.Ceza öğrenci davranışını baskı ile durdurur, ancak olumsuz davranışın değişmesini sağlamaz, olumsuz davranış ceza ortamdan çekilinde tekrar ortaya çıkar. 2.Ceza öğrenciye bu nedenle olumsuz davranış gösterilmeye devam eder.
3.Ceza gelişmesine neden olur. Ceza almaktan korkan öğrenci, yalan söyler, okula gelmez, saklanır, derse katılmaz. 4.Öğretmen ceza verirken öğrenciler için vardır. Böylece öğrenciler de saldırganlık davranışını öğrenirler.
5.Ceza öğrencilerin öğrenmeye verdikleri değeri azaltarak öğrenmeyi engeller. 6.Ceza öğrenciler üzerinde yaratır. Okul, öğretmene ve derse karşı olumsuz tutum gelişmesine neden olur. 7.Ceza alan ve davranışın sorumluluğunu almaz.
Ceza türleri İki türlü ceza vardır.
Olumsuz etkileri nedeniyle eğitimde mümkün olduğu kadarıyla cezadan kaçınmak gerekir. Ancak çok zor durumlarda kalındığında ceza uygulanmalıdır. Fiziksel ve çocuğun kişiliğini zedeleyici ceza kullanılmamalıdır.
bu yaklaşımda öğrenciden doğrudan doğruya gösterdiği olumsuz davranışı durdurması istenir. Araştırmalar sözel uyarının hafif ve orta derecedeki olumsuz davranışların durdurulmasında etkili olduğunu ancak ciddi davranış bozukluklarının durdurulmasında daha az başarılı olduğunu göstermiştir.
1-Uyarı sırasında hangi davranışın yanlış olduğu, niçin olumsuz olduğu ve doğru davranışın ne olduğu belirtilmelidir. 2-sözel uyarıcı öğrenci ile göz teması kurularak, ciddi ve yüksek olmayan bir ses tonu ile verilmelidir. 3-öğretmenin davranışı ve mimikleri sözel uyarıcıyı tamamlamalıdır. 4-sözel uyarıcı verildikten sonra öğrencinin davranışı durdurup durdurmadığı takip edilmelidir.
5-öğrenci davranışını durdurduktan ya da değiştirdikten sonra sözel pekiştireç verilmelidir.
Öğrencinin yaptığı bazı olumsuz davranışların doğal olarak sonuçları vardır. Doğal sonucu olumsuz olan istenmedik davranışlarda öğrencilere müdahale edilmeyerek davranışının olumsuz sonucunu yaşayarak görmesine ve hatasını kendisinin anlamasına izin verilebilir.
mantıksal sonuçta, öğretmen olumsuz davranış karşısında öğrencinin karşılaşacağı olumsuz davranışla mantıksal ilişkisi olan bir sonuç yaratır. Örneğin öğrenci yere kağıt atmışsa kağıtlar öğrenciye toplatılır. Olumsuz davranışları ile kendilerine uygulanan ceza arasında akla uygun ve açıkça anlayabilecekleri bir ilişki gördükleri zaman çocukların davranışlarını düzeltme olasılıkları daha yüksek.
öğrenci için olumlu olan bir durumun ortadan çekilmesi gibi verilmesidir. öğrenciye belli bir davranışı için ceza verilmeye karar verildiği zaman daha önce hangi davranışta bulunursa ne tür bir ceza ile karşılaşacağını ona iyice açıklayarak onu uyarmak gerekir. Aksi durumda öğrenci cezaya tepki gösterebilir.
1. Ceza mümkün olduğunca az kullanılmalıdır.

2. Okul yönetiminin hangi cezalara izin verdiği öğrenilmelidir.

3. Öğrenciyi uygulanması mümkün olmayan şeylerle tehdit edilmemelidir.

4. Öğrenciye karşı kızgınlık duyulurken ceza verilmemelidir.

5. Öğrenci için olumsuz ancak öğretim için gerekli olan davranışlar ceza olarak verilmemelidir.
6. Ceza yapılan davranışa uygun olmalıdır

7. Ceza geciktirilmemeli

8. Ceza verilen kişi ya da olay hakkında şüphe bulunmamalıdır 9. Ceza kişiselleştirilmemelidir.

10.Ceza verilirken çifte standart uygulanmamalıdır.

11.Cezaya karar verilmişse geri dönülmemelidir.

 

 

Bu yazı altındır: Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf Kuralları ve İşlemleri

Yayın tarihi
Cevapla

Öğrencilerden beklenen bazı davranışlar için ortak olmakla birlikte, bazı davranışlar öğretmenin özelliğine, derste kullanılacak öğretim yöntemlerin ya da okulun gelenek ve göreneklerine farklılık gösterebilir. Bu nedenle öğrencinin kendisinden ne beklendiğini bilmesi gerekir.

Öğretmenin davranışlar, ve okulun öğrencilerden beklediği olarak iki türlü belirlenir. sınıfta öğrenciden beklenen ve yapmaması gereken davranışları gösteren yazılı ifadelerdir. Bunlar öğrencilere yapabilecekleri yapamayacakları hakkında bilgi verir. ya da İşlemler sınıftaki etkinliklerin nasıl tamamlanacağını ya da yürütüleceğini gösteren ifadelerdir.

İşlemlerde kurallar davranışları tanımlar. gibi öğrenciden beklenen Fakat işlemler yapılmaması gereken davranışlardan çok, sınıfta yapılan özel etkinliklerin tamamlanmasıyla ilgili işlem sıralarını gösterir. İşlemler çoğunlukla yazılı değildir
Kural ve işlemlerim sınıf yönetimindeki faydaları aşağıda sıralanmıştır; 1. öğrenciye , sınıfta olumsuz öğrenci davranışının ortaya çıkmasını engeller. 2. öğrencilere gösterdiği için gereksiz zaman kaybını engeller. 3. öğrencileri bir etkinliğe başlarken . a. etkinliğin sessizce ve belli bir düzen içinde yürümesine yardımcı olur. b. etkinliğin ve öğrencilerin başarılı olmalarını sağlar.

3.Kurallar herkes için olduğundan, yansızlığı sağlar, kişisel isteklerle ilgili sapmalara “hayır” deme olanağı verir. Bireysel üstünlüğe gerek kalmadan, öğretmenin yetkisinin benimsenmesini kolaylaştırır. 4. Kurallar ödül ve cezayı kişisellikten çıkarır, kabul edilebilir hale koyar.
Sınıf kurallarının belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar aşağıda sıralanmıştır.

• Öğrencilerin kılık kıyafetleri, okula gelme ve okuldan ayrılma zamanları, okul içinde kendilerinden beklenen davranışlar okul kuralları içinde yer alır.
• Öğrenciler sınıfta da okul kurallarına uymak zorundadırlar.
• Öğrenciler öğrenme ortamı ihtiyaçlarına uygun olduğu zaman sınıf kural ve işlemlerine uygun davranırlar.
• Öğrenciler kuralların belirlenmesinde sorumluluk aldıkları ölçüde kuralları ve sınıfı benimserler.
• Kurallar yapılmaması gereken davranışlar yerine yapılması gereken davranışları gösterirse daha etkili olur.
• Olumsuz ifadeler öğrenciye ne yapmaması gerektiğini gösterirken, ne yapması gerektiği konusunda bilgi vermez.
• Diğer yandan olumlu ifadeler öğrencinin ne yapması gerektiğini öğrenmesini sağlar.
• Kurallar belirlenirken en temel davranışlar üzerinde durulmalıdır.
• Çok sayıda kuralın öğretilmesi ve takip edilmesi güçtür.
• Etkili sınıf yönetimi için az sayıda kural yeterlidir.
• İdeal kural sayısı 4 ile 6 arasıdır.
• Önemli olan öğrencilerin kuralların ahlaki ve uygulama açısından önemini anlamalarıdır.
• Tüm öğrenciler tarafından kolaylıkla anlaşılmalıdır.
• Bazı öğretmenler kuralları tutum ya da özellik belirten biçimde ifade etmektedirler. Örneğin, “Arkadaşlarınızı seviniz.”, “Çevrenize saygılı olunuz.” vb. bu tür ifadeler öğrencilerden ne beklendiğini davranış bazında açık olarak ifade etmemektedir.
• “Arkadaşına ödev konusunda yardımcı ol.”, ya da “Arkadaşın konuşurken dinle.” gibi ifadeler öğrenci tarafından daha kolay anlaşılır ve öğretmen tarafından gözlenebilir.
• Öğrenciler kurallara uyma veya uymamanın sonucunda ne olacağını bilmek ihtiyacı duyarlar. Pekiştireç ve uyarıların ne olduğu öğrencilere söylenmelidir.
• Kural listesi öğrencilerle birlikte bahsi geçen ilkeler dikkate alınarak hazırlanır ve sınıfıta görülen bir yere asılır.
Kurallar öğretilirken; 1. öğrencilerle kuralların neden gerekli olduğu tartışılmalı 2. doğru ve yanlış davranışların ayırt edilmesi 3. doğru davranışların pekiştirilmesi önemlidir.
• Ders yılı başında öğrencileri kuralların belirlenmesine katmak için sınıfta yapılmalıdır.
• Bu tartışma bir yandan kuralların belirlenmesini sağlarken, diğer yandan da yardımcı olur.
• Tartışmada ilk olarak bazı hatırlatılır ve bu kuralların toplumsal açıdan faydaları sorulur.
• Okulun da küçük bir toplum olduğu, okul, sınıf kurallarının kendimizi güvende hissetmek ve çevremizi korumak için gerekli olduğu vurgulanır.
• Öğrencilere kuralların birlikte çalışmalarını nasıl kolaylaştıracağı, kural olmazsa sınıfta nasıl olumsuzluklar yaşanacağı örneklerle açıklanır.
• Kuralların ifade edilişi ve gerekliliği tek tek tartışılır.
• Kuraların sınıftaki bütün öğrenciler tarafından öğrenilmesi için tekrar edilmesi ve o gün kurallara ne derece uyulduğu ya da uyulmadığının tartışılması gerekir.
• Kuralların öğretilmesi psiko-motor davranışların öğretilmesine benzer.
• Öğretmen sürekli doğru davranışları göstermeli öğrencilerden bu davranışları göstermeleri istenmeli ve doğru davranışlar pekiştirilmelidir.
Okulöncesi ve ilköğretim ilk yılları için etkili bir yöntemdir. Öğretmen öğrencilere uygun olan ve olmayan davranışları gösterir. Öğrencilere doğru ve yanlış davranışları gösteren posterler hazırlanarak sınıfa , okulun duvarlarına diğer ilgili alanlara asılır.
Öğrenciler kurallara ilgili bir oyun hazırlayarak sergilerler. Kurallara uyan öğrencilere yeşil uymayan öğrencilere kırmızı kart verilir. Belli sayıda yeşil kart alan öğrencilere bir ödül verilir. Kırmızı kartlar uygun davranış gösterildiğinde yeşille değiştirilir. Öğrenciler ebeveynlerine okul kurallarını yazarlar ve altına bu kurallara uyacaklarına dair imza atarlar. Aileye sözleşmeyi göstererek onaylatırlar.
• Kurallar belirlendikten sonra öğrenci davranışlarının kurallara uyup uymadığı izlenmez ve doğru davranışlar pekiştirilmezse kurallar işlemez.
• Kurallara uyulmasının sağlanması için öğrenci davranışlarının sürekli gözlenmesi,
• kurallara uyanların pekiştirilmesi, uymayanların ise ikaz edilmesi gerekir.
• Kurallara uyulmadığı zaman verilmesi kararlaştırılan bir yaptırım varsa, bunun da uygulanması gerekir.
• Aksi takdirde kurallara uymayanların sayısı giderek artabilir.

• Etkili sınıf yönetimi için sınıf kurallarının belirlenmesi yeterli değildir. Kuralların sayısı azdır ve geneldir.
• Ancak sınıfta pek çok olumsuz ya da öğrenmeyi kesintiye uğratan davranış ortaya çıkar.
• Bu süreçte öğretmen dikkatini tek bir öğrenciye ya da yaptığı işe yönelttiği için sınıf kontrolden çıkabilir.
• Bu sebeple öğretmenin bu tip etkinliklerin nasıl düzenleneceği ve sınıfın diğer işleri yapılırken öğrencilerin nasıl davranacağını belirlemesi ve öğrencilere öğretmesi gerekir.

Öğrencilerin ortak kullandıkları, sıra eşya dolabı, öğrenme merkezleri, kütüphane, makas, çöp kutusu tahta vb. benzeri mekan ve araçlar vardır. Bunların nasıl kullanılacağına ilişkin işlemler belirlenmelidir.

a. Tuvalet ve su sebillerinin kullanımı b. Öğretmenler odası ve kütüphanenin kullanımı c. Duvarların korunması d. Oyun bahçesinin kullanımı e. Yemekhanenin ve kantinin kullanımı
a. Öğrenci katılımı b. Öğrenciler arası konuşma c. Ödev yapmak d. Kitap paylaşmak e. Ödev teslim etmek f. Çalışmaya dönmek g. Çalışma bittikten sonraki etkinlikler
a. Bu işlemlerin bilinmesi sınıfta gürültü çıkmasını ve kargaşa yaşanmasını önler. b. Grupların nasıl oluşturulacağı c. Öğrencilerin grup üyeleriyle nasıl bir araya geleceği d. Grup üyelerinin görevleri, e. Materyallerden nasıl faydalanılacağı ve temin edileceği öğrencilere anlatılmalıdır.
a. Öğretmenin dersin ilk 4-5 dakikasını öğrencileri derse hazırlamayı ayırması gerekir. b. Derse geç giren öğrenciler için öğretmenin ilk 4-5 dakikayı etkili kullanabilmesi için, yoklama alımıyla ilgili pratik yöntemler geliştirmesi, c. geç gelmeyi önlemek için önlem alması, d. öğrencileri derse nasıl ısındıracağını planlaması ve e. öğretim materyallerinin dağıtımı ve kullanımına ilişkin işlemleri belirlemelidir.

Öğretim etkinlikleri sırasında karışıklığa ve gereksiz konuşmalara meydan vermemek için öğretmenin dikkat etmesi gereken hususlar aşağıda sıralanmıştır Öğretmen-öğrenci ilişkisi Öğrencilerin sınıftaki hareketleri Öğrencinin dikkatini çekmek için işaretler Otururken konuşma Çalışırken yapılacak etkinlikler

 

Bu yazı altındır: Öğr.Gör.Hüseyin AKAR