Sınıf Kuralları

Öğrencilerle tanışma, beklentilerin iletişimi, arkadaşça ama işe yönelik ortam, öğrencileri boş bırakmamak,sınıftaki  ilk günlerin önemli eylemleri olarak görülür. Beklentilerin iletişimi ile arkadaşça ama işe yönelik ortam, sınıftaki davranış kurallarının belirlenmesi ve uygulanması süreçleri ile gerçekleşebilir.14 Öğrencileri boş bırakmama, boş kalırlarsa zaman yitirecekleri ve istenmeyen davranışlara yönelecekleri düşüncesiyle, iyi bir zaman planlamasına ve boş zaman etkinliklerine gerek gösterir.

Kurallar, önceden verilmiş hazır kararlardır. Deneyimlere dayanarak, gelecekteki belirli durumlarda nelerin nasıl  yapılmasının iyi olacağını, nelerin beklendiğini, uyulmadığında nelerin olacağını açıklayarak, yöneticinin işini kolaylaştırır.15 Kendisinden nelerin beklendiğini, neleri yapmasının istenmediğini, bunların sonuçlarını önceden bilen öğrenci, davranışlarını düzenlemeye yönelecektir.16 Sınıftaki ilişkilerin karmaşıklığı,onları, kural koyarak düzene sokmayı gerekli kılar.17 Kurallar herkes için olduğundan, yansızlığı sağlar, kişisel isteklerle ilgili sapmalara hayır deme olanağı verir. Bireysel  üstünlüğe gerek kalmadan,yöneticinin yetkisinin benimsenmesini kolaylaştırır, astların, eziklik duymadan emirleri  kabul etmesini olası kılar.

Ödül ve cezayı kişisellikten çıkarır, kabul edilebilir hale koyar.İnsanları göreve yöneltir, değerlendirme ölçütü olurlar. Kurallar, sınıfta öğretmenin karar gereksinimini, öğrencinin yönlendirme aramasını azaltır. Bu  yararları, her türlü toplu yaşamda kurallar konmasını ve titizlikle uygulanmasını gerekli kılar. İyi vatandaş değiştirilinceye kadar kurallara uyan, başkalarının da uymasını izleyendir.

Her şeyin aşırısının zararlı olduğu gibi kuralların da aşırısı zararlıdır. Kuralların aşırı katılıkta izlenmesi, tekdüzelik,can sıkıntısı, hatta haksızlık yaratır,değişik durumlarda gösterilmesi gereken esnekliği önler,ilişkileri mekanikleştirir, morali düşürüp örgüt iklimini bozabilir.

Sınıf kuralları sınıftakilerin ve okulun karşılıklı beklentilerinin gerçekleşmesini sağlayacak düzeni kurmalıdır. Amaçlara uygun beklentilerinin, sınıfta uzlaşma ile sınıf kurallarına dönüştürülmesi gerekir. Kurallar, amaçlara gidişi kolaylaştırmalı, görev dışı davranışı azaltıp görevle ilgili olanı çoğaltmalı, öğrenme ortamı ve çevresinin rahatını güvenliğini sağlamalı, komşu sınıfın ve yakın kişilerin rahatsız edilmesini önlemeli, amaca uygun davranışların ölçülerini belirtmelidir.18

Kural koymada önemli olan, öğretmen ve öğrencilerin ortak bir algı dayanağından hareketle anlayış birliğine ulaşmalarıdır. Öğrencilerin önceden bilgilendirilmesi ve görüşlerinin alınması kuralların geçerliklerini arttırır. Kurallar belirlendikten sonra, öğrencilere öğretilmeli, örnek çalışmalar yaptırılmalıdır. Okulun açıldığı ilk haftada sınıf kural ve süreçleri, programın bir parçası olarak  öğretilmeli, dönütler değerlendirilip düzeltilmelidir. Öğretmenler sınıf kurallarının geliştirilmesinde bütün sınıfı tartışmaya katmalıdırlar. Bu  tartışmada öğretmen ve öğrenciler olası  sınıf kurallarını önermeli,öğretmen bu kuralları kaydederek bir kağıda veya tahtaya yazmalıdır. Bütün öneriler yapıldıktan sonra benzer fikirler birleştirilmeli veya elenmelidir. Üzerinde fikir birliği sağlanan maddeler sınıf kuralı olarak kabul edilmelidir.

Geliştirilen sınıf kural ve düzenlemelerinin etkili olabilmesi, öğrencilerin bunları doğru biçimde kavramalarına ve uygun davranışları göstermelerine bağlıdır.Bu nedenle kural ve düzenlemeleri öğrencilere öğretme yollarından bazıları ise şunlardır;

Kukla oyunları:  Rol oynama davranışlarında kuklalar kullanılır. Amaç, uygun olmayan davranışları, davranışla ilgili kuralı, onun yerine konulması gereken davranışları öğrencilerin belirlemelerine yardımcı olmaktır.

Posterler:  Öğrenciye, belirlenen kuralları gösteren, örneğin güvenlik kuralları,hijyen kuralları v.b. ile ilgili posterler sınıfa, kafeteryaya ve okul  koridorlarına asılır.

Kural oyunu: Sınıf kurallarına ilişkin listeden her kurala bir sayı verilir ve oyun  kartları yapılır. Öğrenciler kendisinde olan ve kural yazılı olan sayı çıktığında (bingo gibi) sayılarını kapatırlar.

Yanlış yol:  Öğrenci yanlış yönde bir davranış gösterir veya yanlış bir süreci izler.Rol videoya alınır ve bütün grup izler ve tartışır. Yalnızca yanlış olan  davranış değil, doğrusu da tartışılır.

Bir oyun oluşturma: Öğrencilerden kural ve işlemler üzerine bir oyun yazmaları ve oynamaları istenir. Öğrencilerin diğer sınıflarda da bu  oyunları sergilemeleri istenir.

Kuralı bir torbaya koyma:  Kurallar kartlara yazılarak bir torbaya konulur. Öğrencilerden torbadan çektiği bir kuralı sınıfa açıklaması istenir.

Kuralları gizleme: Kağıt katlanır ve iç tarafa sınıf kuralı yazılır. Katlanmış kağıdın dışına kurala ilişkin ipucu verilir. Öğrenci ipucunu okuyarak  kuralı tahmin etmeye çalışır. Katlanmış kağıt açıldığında doğrusu  görülür.

Numaralandırılmış kurallar: Her sınıf kuralının bir parçası vardır. Kural öğretildiğinde kurala ilişkin özel bir ipucu verilir, parmağı ile doğru  numarayı göstermesi beklenir.

Ayrımlaştırma:  Sınıf kuralları ile ilgili, doğru olan veya olmayan davranışların listesi  geliştirilir. Öğrenci listeyi okuyarak doğruyu yanlıştan ayırt etmeye çalışır ve böylece aynı anda iki liste yapılmaya çalışılır.19

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir